______________________________________
BİRİNCİ BÖLÜM
%20 KATMA DEĞER VERGİSİ: 50TL
ÖTV PAYI: 28,50 TL
ŞİŞE BAŞI BANDROL: 2,50 TL
MARKET İSKONTO TUTARI: 71,50 TL
VERGİ ve MARKET PAYI TOPLAMI: 152,50 TL
______________________________________
İKİNCİ BÖLÜM
BİR ŞİŞE İÇİN GERKEN HAM ÜZÜM: 1,25 KG
2023 CABERNET SAUVIGNON KİLOSU 45 TL
TOPLAM ÜZÜM MALİYETİ: 56,25 TL
_______________________________________
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ŞİŞE: 25 TL
MANTAR: 10 TL
KAPŞON: 3 TL
ETİKET: 10 TL
KOLİ: 4 TL
NAKLİYE: 4 TL
TOPLAM: 56 TL
________________________________________
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÜRETİM TESİSİNİN KURULMASI, PERSONEL,
ÜRETİM-PAZARLAMA-SATIŞ GİDERLERİ PAYI
35,25 TL
________________________________________
Özellikle son iki yıldır şarap fiyatlarının şarap severlerin fena halde canını yaktığını hepimiz biliyoruz. Hatta bu değişimden ötürü şarap yerine alternatif, ve daha ziyade ağır alkollü, içkilere yönelimin arttığını pazardaki profesyonel arkadaşlar bizlerle paylaşıyor. Bu çalışmamızda raf fiyatı 300 TL olan 75 cl bir şişe şarabın 2024 Mayıs ayı rakamlarıyla maliyet kalemlerini sizin için derledik. Bu derlemede aşağıdaki kriterleri esas aldık:
- Varsayılan üretici firmanın yıllık üretim miktarı 10-50 bin şişe. Şarap üretiminde kullandığı şişe, mantar gibi malzemeleri toptan fiyatlarla alıyor.
- Ürettiği şarabı 2023 yılında hasat edilen Cabernet Sauvignon üzümünden yapmış.
- Şaraplarını anlaştığı zincir market aracılığıyla satıyor. Marketin rafında şişenin satış fiyatı 300 TL
- Varsaydık ki Türkiye’de hiç ekonomik sorun yok. Enflasyon 0, kredi kullanımında faiz yer almıyor. Ama elbette bunlar hayal. 2023 yılında 45 TL olarak kabul ettiğimiz üzümün bu yıl beklenen kilo fiyatı 70-90 TL aralığında. Kredi maliyetleri aylık %5. Enflasyonu, güvenilirliği tartışılan TÜİK bile bugün %70 olarak açıklıyor. Eğer bu değerleri işin için katarsak bu tablo daha da ağlama duvarına dönecekti, katmadık.
Şimdi şişenin ayrıldığı dört bölüme biraz daha yakından bakalım.
Birinci Bölüm:
%20 KDV (Türkiye’de alkollü içeceklerden alınan Katma Değer Vergisi): 50 TL
75 cl Şişe Başına Alınan Maktu ÖTV (Özel Tüketim Vergisi): 28,50 TL
Şişe Başı Bandrol Bedeli: 2,5 TL
Market İskonto Payı: 71,50 TL (İskonto hesabını KDV tutarı hariç baz fiyat üzerinden hesapladık. Marketlerin üreticiden aldıkları indirim oranı %35-50 arasında, %40 aldık.)
Vergiler ve Market Payı Toplamı: 152,50 TL
İkinci Bölüm:
Profesyonel şarap üreticilerinin, bir şişe (0,75 litre) şarap elde etmek için kullandıkları üzüm miktarı ortalama 1 ile 1,5 kilogram arasında kabul edilir. Bizim hesabımızda 1,25 kg üzümden 1 şişe şarap elde ediliyor. 2024 yılı Mayıs ayında satışa sunulan şarapta kullanılan üzümün 2023 yılında hasat edildiğini varsaydık. Geçen yılın fiyatlarıyla 1 kilogram Cabernet Sauvignon üzümü 40 TL ile 50 TL arasında fiyatla satılmış. Biz 45 TL kabul ettik. Bağcıdan alınan 1,25 kilogram üzümün toplam maliyeti 56,25 TL olmuş.
Üzüm Payı: 56,25 TL
Üçüncü Bölüm:
Şişenin üçüncü bölümünde şarabın şişeleme ve sevkiyat maliyetleri var. Bu maliyetler için toptan alım yapan üreticilerin KDV hariç toptan birim alım maliyetlerini baz aldık:
Şişe: 25 TL (10 TL-35 TL arasındaki fiyatların ortalamasıdır.)
Mantar: 10 TL (2,5 TL-20 TL arasındaki fiyatların ortalamasıdır.)
Kapşon: 3 TL (2-5 TL arasındaki fiyatların ortalamasıdır.)
Etiket (2 parça): 10 TL (4 TL-24 TL aralığında değişen fiyatların ortalamasıdır.)
Altı şişelik separatörlü dopel koli (24 TL/6): 4 TL (Altı şişelik kolide şişe başı maliyet)
Nakliye Bedeli: 4 TL (Ege bölgesinden bir TIR ile İstanbul seferi toplam 30.000 TL)
Şişeleme ve Nakliyat Giderleri Toplamı: 56 TL
Birinci, ikinci ve üçüncü bölümdeki tutarların toplamı: 263,50 TL
Dördüncü Bölüm:
Şişenin en altında kalan dördüncü bölümde bu satıştan şarap üreticisine kalan tutar yer alıyor. Bu tutarın içinde tesisin amortismanı, çalıştırdığı personelin ücret giderleri, üretimde kullanılan enerji, su ve maya gibi giderlerinin toplamıyla varsa üretici kârı yer alıyor.
Üreticinin Bir Şişe Şaraptan Eline Kalan: 35,25 TL
300 TL fiyatlı bir şişe şarabın market payı, vergileri, üretim ve nakliye giderleri düşüldükten sonra üreticinin eline kalan kısmı 35,25 TL olarak gerçekleşiyor.
Bu tutar, şarap üreticisinin kârı değil. Üretim tesisinin kurulması için yapılan yatırımın yıllara yayılan amortisman gideri, şirket bünyesinde görev alan tüm çalışanların maaş ve sosyal yükümlülükleri, enerji gideri, su gideri, hammadde dışındaki diğer üretim giderleri, pazarlama ve satış faaliyetlerinin giderleri bu payın içinden karşılanıyor. Bütün bu harcamalardan sonra geriye kalan kâr varsa, bu kâr üzerinden kurumlar veya gelir vergisi ödeniyor.
Yazıyı tamamen sayılara dayanarak düzenledik. Bulduğumuz birim değerleri bizim ulaşabildiğimiz kaynaklardan derledik. Bazı sapmalar olabilir, bu sapmaların sorumluluğu da bize ait.
Yukarıdaki maliyet anatomisini yorumlamayı siz okuyanlara bırakıyoruz.
RAF FİYATI 300 TL OLAN BİR ŞİŞE ŞARAPTAKİ MALİYET KALEMLERİ